Nhiều người có thói quen dùng trà thay nước lọc trong sinh hoạt hằng ngày, thậm chí là uống trà ngay sau khi dùng thuốc. Một số người cho rằng trà “mát”, “tốt cho tiêu hóa”, nên uống vào lúc nào cũng được. Tuy nhiên, uống thuốc không nên uống trà là lời cảnh báo được các chuyên gia y tế nhấn mạnh nhiều năm qua – không phải ngẫu nhiên.
Vậy tại sao uống trà khi dùng thuốc lại nguy hiểm? Có phải tất cả các loại trà đều ảnh hưởng? Và liệu có trường hợp nào vẫn có thể kết hợp trà và thuốc một cách an toàn? Hãy cùng Haba Tea tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây – bạn có thể sẽ bất ngờ vì những điều tưởng chừng vô hại lại có thể khiến thuốc “hóa độc”.
Vì sao uống thuốc không nên uống trà?
Trà, dù là trà xanh, trà đen hay trà thảo mộc, đều chứa nhiều hợp chất sinh học có hoạt tính mạnh, đặc biệt là tannin, caffeine, catechin, và nhiều loại polyphenol khác. Chính những hoạt chất này khiến trà trở thành thức uống “vừa là thuốc, vừa là thực phẩm”. Nhưng cũng chính chúng có thể gây cản trở đáng kể tới việc hấp thu hoặc chuyển hóa thuốc trong cơ thể.
Một trong những “tác nhân giấu mặt” là tannin – chất tạo vị chát trong trà. Khi bạn uống thuốc kèm với trà, tannin có thể liên kết với các ion kim loại trong thuốc (như sắt, kẽm, canxi, magie…), tạo thành phức chất khó tan, khiến cơ thể không hấp thu được thuốc. Điều này đặc biệt nghiêm trọng với người đang dùng thuốc bổ sung sắt, thuốc trị thiếu máu hoặc các thuốc bổ tổng hợp.
Ngoài ra, caffeine trong trà có thể làm tăng nhịp tim, kích thích thần kinh trung ương. Điều này gây bất lợi cho những ai đang dùng thuốc an thần, thuốc điều trị rối loạn lo âu, thuốc trị cao huyết áp hoặc các thuốc tim mạch. Trong một số trường hợp, caffeine làm tăng độc tính của thuốc, khiến người bệnh gặp các phản ứng phụ nghiêm trọng hơn.
Không dừng lại ở đó, polyphenol trong trà còn ảnh hưởng đến enzym gan – nơi diễn ra quá trình chuyển hóa thuốc. Nếu enzym bị ức chế hoặc kích hoạt quá mức, thuốc có thể bị phân hủy nhanh hơn hoặc chậm hơn bình thường, dẫn đến mất tác dụng hoặc quá liều không kiểm soát.
Nói cách khác, khi uống thuốc bằng trà, bạn đang vô tình “chơi một canh bạc hóa học” trong cơ thể mình – mà rủi ro thì luôn nhiều hơn lợi ích.
Những trường hợp thuốc tương tác mạnh với trà cần tuyệt đối tránh
Không phải mọi loại thuốc đều phản ứng mạnh với trà, nhưng có một số nhóm thuốc đặc biệt cần được lưu ý. Dưới đây là các ví dụ cụ thể mà bạn không nên bỏ qua.
- Thuốc bổ sung sắt, canxi, kẽm, magie: Đây là nhóm dễ bị tannin và oxalat trong trà gây kết tủa, khiến cơ thể không hấp thu được. Uống trà trong hoặc ngay sau khi dùng các thuốc này sẽ khiến hiệu quả điều trị giảm đáng kể, đặc biệt nguy hiểm với người thiếu máu do thiếu sắt.
- Thuốc an thần, chống trầm cảm, chống loạn thần: Caffeine trong trà có thể đối kháng với tác dụng an thần của thuốc, khiến bệnh nhân khó ngủ, bồn chồn, thậm chí tăng nhịp tim. Một số nghiên cứu còn chỉ ra rằng trà làm giảm hấp thu của các thuốc như Diazepam hoặc Amitriptyline.
- Thuốc tim mạch và huyết áp: Trà có thể làm tăng nhịp tim hoặc gây dao động huyết áp nếu dùng chung với thuốc điều trị tim mạch. Đặc biệt, caffeine làm giảm hiệu quả của các thuốc như propranolol hoặc atenolol.
- Thuốc kháng sinh nhóm fluoroquinolone: Trà, nhất là trà xanh, có thể cản trở quá trình hấp thu kháng sinh này qua đường tiêu hóa, từ đó làm giảm tác dụng diệt khuẩn. Nếu dùng lâu dài, nguy cơ kháng thuốc tăng cao.
- Thuốc điều trị tuyến giáp (levothyroxine): Trà làm giảm khả năng hấp thu của thuốc, dẫn đến mất tác dụng điều trị và rối loạn nội tiết.
Đây chỉ là một số ví dụ tiêu biểu. Thực tế, tương tác giữa trà và thuốc còn phụ thuộc vào liều lượng, thời điểm và cơ địa từng người. Vì vậy, nếu đang điều trị bằng thuốc, tốt nhất bạn nên trao đổi kỹ với bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi tiếp tục thói quen uống trà hằng ngày.
Xem thêm: Trà Cổ Thụ Shan Tuyết – Khám Phá Tinh Hoa Trà Việt Cùng Haba
Nên uống thuốc bằng gì? Có khi nào được uống trà không?
Câu trả lời ngắn gọn: nước lọc là lựa chọn an toàn nhất khi uống thuốc. Nước lọc không chứa bất kỳ chất tương tác nào và không làm thay đổi độ pH dạ dày – yếu tố ảnh hưởng lớn đến khả năng hấp thu thuốc.
Một số lời khuyên hữu ích bạn có thể áp dụng:
-
Nếu muốn uống trà, hãy uống cách thời điểm dùng thuốc ít nhất 1–2 giờ.
-
Không uống trà khi đang đói bụng, ngay trước hoặc sau khi uống thuốc.
-
Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc – một số loại có ghi rõ tránh dùng với trà, nước cam hoặc sữa.
-
Với người lớn tuổi hoặc đang dùng nhiều loại thuốc, nên ghi chú lại các thời điểm uống trà để tránh nhầm lẫn.
Trong một vài trường hợp đặc biệt, trà thảo mộc như hoa cúc, atiso, hoặc lá vối có thể được dùng sau khi uống thuốc, nhưng vẫn phải tuân theo nguyên tắc “không uống cùng lúc”. Một số bác sĩ thậm chí khuyến khích dùng trà nhẹ để thư giãn tinh thần, giúp người bệnh ngủ ngon – miễn là không lạm dụng.
Đừng quên rằng trà cũng là một dạng “hoạt chất sinh học”, và khi đã đưa vào cơ thể, nó sẽ có phản ứng – tích cực hay tiêu cực là tùy vào cách bạn sử dụng.
Uống thuốc không nên uống trà không phải là điều cấm kỵ tuyệt đối, nhưng là cảnh báo có cơ sở khoa học rõ ràng. Trà – dù là loại nào – đều có thành phần hóa học ảnh hưởng đến sự hấp thu và chuyển hóa thuốc. Nếu bạn đang trong quá trình điều trị hoặc dùng thuốc dài hạn, hãy đặt sức khỏe lên trên thói quen. Hãy nhớ: một ly nước lọc đúng lúc tốt hơn ngàn tách trà sai thời điểm. Và đừng quên theo dõi website của Haba Tea để không bỏ lỡ những bài viết hữu ích cùng các thông tin thú vị về trà nhé!
Có thể bạn quan tâm:
