Trong văn hóa Á Đông, trà không chỉ là một loại thức uống mà còn là một nét văn hóa tinh tế. Người ta uống trà để thư giãn, để trò chuyện, để tĩnh tâm và cũng để chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, một thắc mắc phổ biến trong dân gian là: uống trà có nóng không? Uống nhiều trà có gây “nóng trong người”, nổi mụn, khó ngủ như nhiều người vẫn nghĩ? Hay đây chỉ là hiểu lầm do thói quen sử dụng chưa đúng cách? Bài viết sau đây của Haba Tea sẽ giúp bạn hiểu rõ bản chất của trà dưới góc nhìn khoa học cũng như Đông – Tây y, và cách uống trà sao cho phù hợp với thể trạng mỗi người.
Uống trà có nóng không? Hiểu đúng theo Đông và Tây y
Câu hỏi “uống trà có nóng không?” nghe có vẻ đơn giản nhưng thực tế lại mang nhiều khía cạnh. Đầu tiên, cần phân biệt giữa “nóng” theo cách hiểu của y học cổ truyền (Đông y) và theo nghĩa sinh học, hóa học trong y học hiện đại (Tây y).
Theo Đông y
Trong Đông y, các loại thực phẩm và đồ uống được phân thành tính hàn – nhiệt – ôn – lương. Trà xanh, đặc biệt là loại chưa qua chế biến sâu, thường được xếp vào nhóm lương tính hoặc hàn tính, tức là giúp làm mát cơ thể, thanh lọc gan, lợi tiểu và tiêu viêm. Vì vậy, với người thể “nhiệt”, uống trà đúng cách sẽ có tác dụng thanh nhiệt, giải độc.
Tuy nhiên, nếu uống quá nhiều, đặc biệt là trà đặc, lại có thể gây “nóng trong” – tức là các triệu chứng như bốc hỏa, mất ngủ, nổi mụn, táo bón – điều này Đông y lý giải là do can hỏa vượng, tâm khí bất an. Trà lúc này làm rối loạn cân bằng âm dương bên trong cơ thể.
Theo Tây y:
Về mặt khoa học, trà chứa caffeine và một số hợp chất như tannin, catechin, theanine. Caffeine có tác dụng kích thích thần kinh trung ương, giúp tỉnh táo. Uống nhiều caffeine sẽ khiến tim đập nhanh, khó ngủ, đổ mồ hôi – điều mà dân gian gọi là “nóng”.
Tuy nhiên, trà không có tính “nhiệt” theo nghĩa calo hay năng lượng như thực phẩm nhiều đường, dầu mỡ. Vì vậy, về bản chất, trà không làm nóng cơ thể theo nghĩa khoa học, mà các phản ứng sinh lý phụ thuộc vào liều lượng và cơ địa mỗi người.
Những trường hợp uống trà dễ gây cảm giác “nóng”
Không phải ai uống trà cũng bị nóng. Tuy nhiên, một số thói quen và thể trạng dễ khiến người dùng hiểu lầm rằng uống trà gây nóng trong:
1. Uống trà quá đặc
Trà đặc chứa hàm lượng caffeine và tanin cao hơn bình thường, dễ làm khô miệng, táo bón, mất ngủ – những triệu chứng mà dân gian gọi là “nóng”. Một nghiên cứu tại Đại học Y Dược TP.HCM (2021) cho thấy hơn 40% người uống từ 5 ly trà đặc/ngày trở lên xuất hiện các triệu chứng như khó chịu, bốc hỏa, mụn nhọt.
2. Uống trà khi đói
Khi bụng trống rỗng, chất chát trong trà có thể gây kích thích niêm mạc dạ dày, sinh axit nhiều hơn, gây nóng rát, ợ chua. Trạng thái đó khiến người dùng nhầm tưởng trà là nguyên nhân gây “nóng”.
3. Cơ địa dễ bị nhiệt
Một số người có cơ địa “nóng trong”, dễ nổi mụn, nhiệt miệng, nếu uống trà đặc hoặc dùng trà có tính kích thích cao như trà đen, trà lên men thì dễ cảm thấy nóng hơn bình thường.
4. Kết hợp với thực phẩm cay, dầu mỡ
Trà thường được dùng sau bữa ăn, nhưng nếu ăn quá nhiều món cay, chiên rán, rồi uống trà thì có thể làm tăng cảm giác khó chịu, sinh nhiệt, rối loạn tiêu hóa.
Uống trà đúng cách để không bị nóng
Thực tế, trà có nhiều lợi ích cho sức khỏe như chống lão hóa, hỗ trợ giảm cân, tăng đề kháng, phòng bệnh tim mạch, tiểu đường… nhưng cách sử dụng sẽ quyết định việc trà “mát” hay “nóng” đối với mỗi người.
Dưới đây là một số gợi ý giúp bạn uống trà mà không lo bị nóng:
- Uống trà loãng, không uống trà đặc: Trà loãng (pha nhạt) giữ được hương vị nhẹ nhàng, giảm bớt tác dụng phụ của caffeine, phù hợp với người có cơ địa nhạy cảm. Đặc biệt, nên tránh pha trà quá lâu vì sẽ làm tăng lượng tanin và caffeine.
- Không uống khi đói hoặc quá gần giờ ngủ: Nên uống trà sau ăn từ 30 – 60 phút, không uống sát giờ ngủ vì dễ gây mất ngủ, lo lắng, tim đập nhanh – những phản ứng mà dân gian cho là “nóng trong người”.
- Ưu tiên các loại trà thảo mộc: Các loại trà như trà hoa cúc, trà atiso, trà râu ngô, trà diếp cá có tính mát, hỗ trợ giải nhiệt gan, làm mát cơ thể. Phù hợp với người hay bị nóng trong, nổi mụn.
- Kết hợp uống nhiều nước lọc và ăn nhiều rau xanh: Nếu bạn là người thích uống trà thường xuyên thì đừng quên uống thêm 1,5–2 lít nước/ngày và tăng cường thực phẩm giàu chất xơ để tránh táo bón và thanh lọc cơ thể tự nhiên.
Uống trà có nóng không? Câu trả lời là: Tùy vào cách uống và cơ địa mỗi người. Về bản chất, trà không gây nóng nếu dùng đúng cách. Tuy nhiên, với người có cơ địa dễ bị nhiệt, uống trà đặc, uống khi đói hoặc dùng quá mức sẽ gây ra cảm giác nóng, bứt rứt, mất ngủ. Nếu biết cách lựa chọn loại trà phù hợp, uống đúng liều lượng và thời điểm, trà sẽ là người bạn tốt cho sức khỏe, tinh thần và cả sắc đẹp. Như câu nói xưa: “Nhất nhật chi kế tại trà”, mỗi ngày bắt đầu bằng một ly trà đúng cách, bạn không chỉ giữ được sự tỉnh táo mà còn duy trì được trạng thái cân bằng trong cơ thể. Và nếu bạn đang tìm kiếm các sản phẩm trà chất lượng, nguyên chất, không tẩm hương, không ướt vị thì hãy liên hệ ngay với Haba Tea để được tư vấn miễn phí. Khám phá hương vị tinh tế và tốt cho sức khỏe cùng các dòng trà chất lượng tại Haba Tea – lựa chọn hoàn hảo cho người yêu trà Việt!
Có thể bạn quan tâm:
